Regelmatig verschijnen artikelen over hoe belangrijk het is dat kinderen zelfstandig kunnen spelen. Hoe goed het is als ze de wereld mogen onderzoeken en hun eigen fouten maken en corrigeren zonder dat papa en mama of andere begeleiders er bovenop zitten en vertellen hoe het moet.
“We ontnemen kinderen de kans om zichzelf te ontdekken” kopte Trouw al in 2014, het is een van de vele artikelen die geschreven zijn over spelen zonder toezicht van ouders.
Eigen avonturen
Wij vinden het erg belangrijk dat onze kinderen hun eigen avonturen mogen creëeren en beleven. Dat betekend dat we ze regelmatig volledig hun eigen gang laten gaan. De oudste twee dan, de jongste is daar op die manier natuurlijk nog niet aan toe. We laten binnen ‘vrij’ met spelen en hoewel we het liefst wel een aantal regels hanteren om de chaos binnen de perken te houden en uiteraard regels hebben vanwege de veiligheid is het hier regelmatig een grote bende. We hebben ook al een hele tijd geleden gemerkt dat ze ruzies veel beter oplossen als wij niet in beeld zijn. Dan kunnen ze het ineens zelf terwijl als wij ons er mee bemoeien dan heb je kans dat het alleen maar erger wordt. Wel zitten wij af en toe wanhopig met onze handen in het haar als we de ruimte bekijken waar de kinderen samen zonder ons gespeeld hebben. Over het algemeen zijn er dan kamers verbouwd, meubelstukken verplaatst, vinden we stukken plakband aan de muur waarmee ze een deken hebben opgehangen voor een hut en het speelgoed ligt bezaaid over de vloer.
Regels?
Regels die wij hebben zijn dat ze hun troep zelf weer op moeten ruimen (ok, dat onderdeel moeten ze nog wel leren), dat ze geen gevaarlijke dingen mogen doen (gelukkig zien wij dat meestal niet) en dat ze geen dingen stuk mogen maken (ze doen hun best hoor).
En dan smeren ze hun eigen brood, heel handig en soms ook best grappig. Soms vind je overal hagelslag of maken ze een dubbeldekkerboterham. Soms strooien ze taartversiering op hun brood omdat het zo lekker is. Maar ze zorgen ook goed voor zichzelf, zorgen dat ze eten, maken boterhammen met kaas en pindakaas. We moeten het soms nog wat bijschaven, maar het zelf een boterham smeren op zich vind ik supergoed ;-).
Wat onze kinderen ook heel veel doen is knutselen. Ze bedenken zelf een plan, vragen of ze bepaalde materialen mogen hebben en gaan aan de slag. Niet de uitkomst is belangrijk maar het proces. Ze zijn vaak heerlijk bezig met verzinnen hoe ze dingen kunnen maken, hoe ze dingen kunnen oplossen en leren ook flexibel te zijn want het wordt lang niet altijd precies wat ze in gedachten hadden.
Buitenspeelkinderen
Wat wij ook echt heel graag willen is dat ze lekker naar buiten gaan. Niet elk kind vind buiten spelen leuk. Echt afdwingen kun je dat niet. Maar het helpt denk ik wel als ze het gevoel hebben dat ze buiten prachtige avonturen kunnen beleven. Dat kan best moeilijk zijn als je niet in een omgeving woont waar ze vrijelijk kunnen spelen. Wij zelf hebben het geluk van een grote tuin. Een van de dingen die we erg belangrijk vonden toen we een nieuw huis zochten.
Hoewel wij in een groene omgeving wonen voor stadsbegrippen konden we de kinderen in het begin echt nog niet zelfstandig buiten de tuin laten spelen. Te veel water, geen zwemdiploma’s en geen speelgelegenheid zonder een paar keer te moeten oversteken. We zijn wel voorstander van zelfstandig buiten spelen, maar we willen onze kinderen ook wel heel graag groot zien worden. Buitentuins krijgen ze mondjesmaat steeds meer vrijheid om zelf op ontdekking te gaan. Ze kunnen niet wachten!
Rommeltuin
Maar tot die tijd vermaken ze zich ook heel erg goed in onze rommeltuin. Soms zou ik willen dat er niet overal gaten in de grond zitten van gravende kinderen en dat het er wat netter uit zou zien. Maar als ik dan weer zie met hoe veel plezier de kinderen buiten op ontdekking gaan en dingen verzinnen en onderzoeken druip ik maar weer af met mijn volwassen tuinideeën. Ik hou me wel bij mijn moestuin. Oh ja en de voortuin ziet er best aardig uit, al mogen we wel weer eens onkruid wieden.
Achter in de tuin staat een grote trampoline, daar springen ze niet alleen op, ze vinden het ook een heerlijke speelplek. Ze griezelen er van de beestjes die zich er verzamelen en leren langzamerhand hoe niet eng ze eigenlijk zijn. Daar achter staat een uit de kluiten gegroeide haag van grote dikke struiken. Struiken waar je in kunt klimmen tot je hoofd er bovenuit steekt. Struiken waar je je onder kunt verstoppen en waar je achterlangs kunt lopen. Naast de trampoline staat de zandbak en is er een stuk tuin wat vrij wild is geworden met boomstammen begroeid met klimop en meer van dat soort dingen.
Regelmatig zijn de kinderen uren bezig in de tuin terwijl wij andere dingen doen. We kijken natuurlijk wel met een half oog, maar laten ze voornamelijk hun gang gaan. En sommige dingen wil je ook niet zien. Dan zit er weer een gat in het gras, hebben ze met een keukenschaar mijn planten gesnoeid of ontdekt dat je tegels kunt lichten met een (kinder)schoffel. In de zandbak liggen bakstenen en dakpannen en zand ligt uitgestrooid over de tuintafel, vermengd met stoepkrijt wat ze op diezelfde (metalen ruitjes) tafel hebben ‘geraspt’ tot poeder.
Wanhoop of genieten
Soms vervuld het me met wanhoop als ze weer eens aan mijn moestuinspullen hebben gezeten. Of zoals vorig jaar toen Lucas trots met een eigenhandig geoogste bos wortelen aan kwam zetten. Worteltjes die nog flink moesten groeien of in de moestuin mochten blijven staan tot we ze gingen eten.
Maar dan zeggen we weer tegen elkaar dat we hebben wat we wilden. Zelfstandige inventieve buitenspeelkinderen die eigenhandig verzonnen avonturen beleven en de natuur ontdekken. Want Lucas weet precies wat de worteltjes zijn en vind niks lekkerder dan verse uit de moestuin. En Lotte is weliswaar een echt knutselmeisje met jurkjes, maar ze houd ook echt van ravotten, klimmen en vies worden.
Ja en eigenlijk ben ik best tevreden met onze rommeltuin. We zijn dan ook gestopt met dure tuinplannen maken, we maken er gewoon een soort natuurspeeltuin van. Met een aantal dingen die we zelf prettig vinden natuurlijk. Een plek om heerlijk te zitten, een moestuin, ruimte voor de fietsen. Maar verder is de tuin toch ook echt wel het domein van de kinderen. Ik kan niet wachten tot we Fosse in de tuin los kunnen laten om op ontdekkingstocht te gaan!